أطروحة الدكتوراه

عنوان الأطروحة
ﭘﺎرسى ﮔﻮیان عربى سرا از آغاز تا عبد الرحمن جامى

معرفى و شرح و بررسى اشعار عربى آنان

(الشعراء ذوو اللسانین فی الأدب الفارسی حتى عبد الرحمن الجامی : دراسة وتحلیل)
إعداد
أحمد موسى
الأستاذ المشرف
آقاى دکتر سید امیر محمود انوار
الأساتذة المستشارون
آقاى دکتر تقى ﭘﻮرنامداریان
آقاى دکترعلى محمد مؤذنى
دیماه 1381 / ینایر 2003
ﭼﮑﻴﺪه :
ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ دو قوم عرب وایرانى بر کسى ﭘوشیده نیست، این ارتباط محدود به ﭘیدایش اسلام نیست، بلکه ریشه آن به ﭘیش از تاریخ مدوّن باز مى ﮔردد. روابط عمیق تاریخى وفرﻫﻨﮕﻲ این دو ملت در ﻫﻴﭻ فرﻫﻨﮓ وملت دﻳﮕر سابقه نداشته است، وبا آمدن دین اسلام ارتباط وتأثیر متبادل بین ایرانیان وعرب به حد اعلاى خود رسیده، وداد وستدهاى لغوى میان زبان فارسى وعربى که زبان دین قرآن بوده- طورى در ایران نفوذ ورخنه کرده که به ﻫﻴﭻ تردید مى توان ﮔفت که مهمترین زبان که بزرﮔترین تأثیر را در زبان فارسى ﮔذاشته، زبان عربى بوده است.
بعد از ﭘیدایش آیین اسلام ونفوذ عرب در اعماق تمدن ایرانیان، وﭘس از شیوع زبان عربى در میان ایرانیان، نویسندﮔﺎن ومترجمین ومصنفین ایرانى شروع به ﮔفتن ونوشتن به زبان عربى کردند ودر زمینه شعر وادب ولغت ﭼنان ﭘیش رفتند که استاد لغت وفصاحت وبلاغت در عربیّت ﮔشتند. ﮔویندﮔﺎن ایرانى شروع به نظم اشعار در بحور واوزان عربى کردند، وآثار منظوم درخشانى از خود به عربى باقى ﮔذاشتند که کتابهاى معروف مانند : یتیمة الدهر، تتمة الیتیمة، خریدة القصر وجریدة العصر، دمیة القصر وعصرة أهل العصر، معجم الأدباء و...مشحون از اشعار شیوا وفصیح وجزیل ایشان است.
مشاهیر شاعران ذو اللسانین (ﭘارسى ﮔوى عربى سرا) از آغاز ادبیات منظوم ایران بعد از اسلام تا عبد الرحمن جامى (898ق) در این ﭘﺎیان نامه ﮔردآورى شده، وبه لحاظ کمیت وتعداد اشعار عربى آنها به ﭼهار طبقه ذیل تقسیم شده اند :
طبقه اول : شاعران فارسى ﮔوى عربى سرا داراى دو دیوان فارسى وعربى.
طبقه دوّم : شاعران فارسى ﮔوى عربى سرا که اشعار عربى فراوان سروده اند.
طبقه سوّم : ﮔویندﮔان فارسى ﮔوى عربى سرا که اشعار عربى اندک سروده اند.
طبقه ﭼهارم : شاعران ملمّع ﮔو وملمّع ﭘرداز.
علاوه بر طبقات ﭼهارﮔانه فوق، شاعران دﻳﮕر وجود دارند که در کتب تواریخ وتذکره ها ولغات وتاریخ ادبیات از آنها به عنوان شاعران دو زبانه که علاوه بر فارسى در عربى سرایى ید طولانى داشته اند، یاد شده است، که به دلیل نرسیدن اشعار عربى آنها در این رساله مورد معرفى وبررسى واقع نشده، وفقط به ذکر اسامى آنها در مقدمه بسنده شده است.
مجموع این ﮔویندﮔان به طور خلاصه مورد معرفى قرار ﮔرفته اند ونمونه هایى از اشعار عربى آنها ﮔردآورى شده، ترجمه واعراﺑﮕذارى شده، وتوضیحات وتعلیقات بر آنها نوشته شده است.
از آنجا که سرایندﮔان فارسى ﮔو عربى ﭘرداز در نظم وسرایش اشعار عربى نظر به شاعران متقدم عرب داشته اند واز آنها ﭘیروى کرده اند وسبک ومضامین آنان را تقلید کرده اند، وبر روش آنها شعر ﮔفته اند، فصل آخر این رساله را به بررسى وارزیابى این موضوع اختصاص داده ام، ودر ﭼهار مطلب، یعنى تأثیر قرآن مجید بر مضامین اشعار عربى این سخنوران، ونفوذ حدیث نبوى واقوال ائمه در اشعارشان، ونیز استفاده واستعمال احکام وامثال عرب، وﻫﻤﭽنین تأثیر مضامین اشعار عرب در مضامین شعر ذو اللسانین، بررسى شده، وﭘرده از ﮔوشه اى از تأثر واستقبال سخنوران فارسى ﮔوى عربى سرا از زبان وفرﻫﻨﮓ عربى برداشته شده است.



ABSTRACT
Relation between the two arab iranian nations is some thing very obvious, its history was beyond the advance of islam. This relation started since pre-historical period. The rooted historical and ties of thes two nations surpass any relation between other nations know through history.
By the time of islamic advance this relation riched the highest pick hence, the langual influence began.
The arabic language which is quranic language, left tremendous impact on persian language to the extant that no any forienge language infulence persian.
After advance of islam anda rab penefration into iranian civilization and olso the learning of arabic by iranians, the writers, the poets, translators and others started their works in arabic language. They proggressed and masterd in arabic to the exted of becoming authorities in it.
Iranian poet began to write poem based on arabic poetic measurment, their heritage such as (YATEEMAT ALDAHR, TATIMAT ALYATEEMA, KHAREEDAT ALASR, DOMYATO ALGHASR, MUJAM ALODABA…) ect, are full of elegancy and inteligence.
The famous bilangual poets (persian-arabic) from the begining of islam up to the time of Abdulrahman Jami (898 HD) are topics treated in this thesis an it derived into four based on the poets class :
First class : bilangual poets, withe persian and arabic divens.
Second class : poets with meaning arabic poems.
Third class : persian poets withe little arabic poems.
Fourth class : poets with mix persian and arabic poems (mulamma).
Apart of the above classification there are others ports mentioned in historical and memories books, we mentioned them as bilangual poets, we did not give them much attention for the lack of extensive resources.
We mentioned their names introduction.
We introduced the poets mentioned above as we also brought some of their translated poems and analysis wrote on them.
We also specified another chapter resemblence between the persian poets and old arabic poets, with the mentioning of emitating aspect between them.
Another chapter is on quranic teaching impact on the poem together with tradiction of the prophet and imams. Also under this chapter treated the arabic proverbs used in persian poem and even the arabic metphores.

ليست هناك تعليقات: